EMO: MÜHENDİSE YARGIDAN İADE-İ İTİBAR

ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI BASIN AÇIKLAMASI

MÜHENDİSE YARGIDAN İADE-İ İTİBAR

Enerji Bakanlığı`nın yetkisiz bir şekilde, mühendislerin proje uzmanlık eğitimi ve sertifika almadan hizmet üretmesini engelleme girişimi yargıdan döndü. Elektrik Tesisleri Proje Yönetmeliği`nin ilgili hükümlerinin yürütmesini durduran Danıştay, Bakanlığın böyle bir belgelendirme zorunluluğu getirme konusunda yetkisizliğini saptayarak, mühendislerin üniversite mezuniyeti ile meslek odası üyeliğinin mesleki faaliyet göstermeleri için yeterli olduğunu bildirdi. Ayrıca can ve mal güvenliği açısından önem taşıyan proje onay ve kabul işlemlerinde özel kuruluşlara yetki veren düzenlemelerin de yürütmesi durduruldu.
Resmi Gazete`de 30 Aralık 2014 tarihinde yayımlanan yönetmelik ile elektrik tesisleri konularında proje hazırlayacak elektrik, inşaat, makine, jeofizik ve jeoloji mühendisleri, Enerji Bakanlığı`nın yetkilendirileceği eğitim kuruluşlarınca verilecek eğitimlerde başarılı olup proje uzmanlık sertifikası (PUS) belgesi almadan çalışamayacaklardı. Bunun üzerine meslek odasından aldıkları serbest müşavir mühendis (SMM) belgesi ile tam yetkili olarak faaliyetlerini yürüten EMO üyeleri dilekçelerle bakanlığa itirazda bulunmuştu. Bakanlığı defalarca uyaran EMO, yönetmeliğin mühendis haklarını yok sayan bir içerikle yayımlanması üzerine dava açmıştı. Danıştay 10. Dairesi`nin 17 Kasım 2015 tarihli yürütmeyi durdurma kararıyla Enerji Bakanlığı`nın yetkisiz bir şekilde mühendislerin kazanılmış haklarını yok eden düzenlemelerine geçit verilmemiş oldu.

Danıştay kararında, 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun ile 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu kapsamında mühendislik mesleğini icra edebilmeleri için mühendislik fakültelerinden mezun olmaları ve meslek odası üyesi olmalarının yeterli olduğu vurgulandı. Kararda bakanlığa, "mühendislerin mesleklerini icra edebilmeleri için meslek içi eğitim alma ve bu eğitim sonunda yapılacak sınavda başarılı olma gibi yükümlülükler getirilmesi konusunda bir yetki verilmediğine" dikkat çekilerek, şöyle denildi:

"Bu durumda, elektrik tesislerinin projelerini hazırlayan mühendislerin mesleklerini icra etmelerini, yasal dayanağı olmadan, meslek içi eğitim alma ve bu eğitim sonunda yapılacak sınavda başarılı olma koşuluna bağlayan dava konusu Yönetmelik maddelerinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır."

Yönetmelikle elektrik tesisleriyle ilgili projelerin onay ve kabul işlemlerini yapmak üzere tanımlanan Proje Onay Birimi (POB) olarak kamu kuruluşları yanında Elektrik Dağıtım Şirketleri, Organize Sanayi Bölgeleri ile bir kamu kuruluşu olmakla birlikte sektörde faaliyet gösteren Türkiye Elektromekanik Sanayi AŞ. yetkilendirilmişti. Danıştay kararında, proje onay ve kabul işlemlerini yapma konusunda Enerji Bakanlığı`nın görevli ve yetkili olduğu ve bu işlemlerin tüzel kişilere yaptırılmasına ilişkin bakanlığın teşkilat yasasında herhangi bir hükme yer verilmediği belirtilerek, şöyle denildi:

"…idarelerin kanunla kendilerine verilen görev ve yetkileri devredebilmeleri için Kanunda buna ilişkin bir düzenleme yapılması gerektiğinden; uyuşmazlığa konu olayda, yasal dayanağı olmadan, davalı idareye ait olan proje onay ve kabul işlemlerini yapma yetkisinin yönetmelikle tüzel kişilere devredilmesine ilişkin …yönetmelik hükümlerinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır."

Yargının verdiği yürütmeyi durdurma kararı ile birlikte serbest müşavir mühendisler, mevzuat gereği EMO`dan aldıkları belgelerle elektrik tesislerine ait projeleri hazırlamaya devam edebilecekler.

PUS ve PUSEM Uygulamaları Derhal Durdurulmalı

Tüm uyarılara rağmen açılan dava sürerken, Bakanlık Anayasa ve yasalara aykırı bu düzenlemesini daha da genişletmeye yönelik uygulamalara imza atmıştır. Resmi Gazete`de 6 Kasım 2015 tarihinde yayımlanan Elektrik Üretim Tesisleri Kabul Yönetmeliği`nde adeta hediye dağıtır gibi kabul yetkisi dağıtımına gidilerek, elektrik tesisi alanında hiçbir uzmanlığı bulunmayan Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu dahil birçok kuruluşa yetki verilmesini öngörmüştür. Bu yönetmeliğe de EMO tarafından dava açılmışken, son olarak da 7 Ocak 2016 tarihinde yayımlanan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 2016 yılı proje onay ve kabulleri için yetkilendirme tablosu ile bu kez de yönetmelikte bile yer almayan yeni kurum ve kuruluşlara yetki dağıtılmıştır. Anayasa ve yasaya aykırı olarak çıkarılan yönetmelikteki "ve benzeri ihtisas sahibi kuruluşlar" ibaresi dayanak alınarak, yönetmelikte yer almayan Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu ile İller Bankası da yetki verilen kuruluşlar kapsamına dahil edilmiştir.

Bakanlık; Danıştay kararı gereği, PUS uygulamasını derhal durdurması, eğitimler vermek üzere yine mevzuata aykırı olarak oluşturulan Proje Uzmanlığı Sertifikasyon ve Eğitim Merkezi`nin (PUSEM) dağıtılması ve elektrik tesislerinin proje onay ve kabul işlemlerinin Bakanlık, TEDAŞ, EÜAŞ ile TEİAŞ gibi uzman kamu kurumlarının personelleri tarafından gerçekleştirilmesi için gerekli düzenlemeyi yapmalıdır.

ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI
YÖNETİM KURULU
20 Ocak 2016