İMO'DAN MALATYA'DA YIKILAN BİNAYA İLİŞKİN AÇIKLAMA

Malatya`da Yıkılan Bina Hakkında Açıklama

Malatya`da Şifa Mahallesi İnönü Caddesi üzerinde, altında iş yerleri, üstünde ise kahvehane bulunan 2 katlı bir bina, 9 Kasım 2021 tarihinde saat 16.50 sıralarında çökmüştür. Enkazdan 13 yurttaşımız yaralı olarak kurtarılmıştır.

Malatya Valiliğinden yapılan açıklamada, binadaki işyerlerinde bulunan kolonların işyerlerini genişletme amacıyla kesildiği iddialarına ilişkin savcılık soruşturmasının başlatıldığı, soruşturma kapsamında tadilatı yaptıran işyeri sahibi ve çalışan 4 kişinin gözaltına alındığı duyuruldu.

Malatya`da yaşanan olay göstermektedir ki yapılarımız bir depremi dahi beklemeden kendiliğinden yıkılmaktadır. Açık ki bunun temel nedeni yapıların mühendislik hizmetinden yoksun olmasıdır. Ülkemizde gerek yapı üretim süreçlerinde gerekse yapı tadilatlarında mühendislik hizmetlerinden faydalanmamak alışkanlık haline getirilmiştir. Yapı üretim süreçlerinde ve yapı tadilatlarında denetlemenin gereklerinin eksiksiz yerine getirilmesi zorunluluktur; burada ilgili kamu kurumlarına ve yerel yönetimlere büyük sorumluluk düşmektedir.  Son yaşadığımız olay, işin ehli olmayan kişiler tarafından yapılan tadilatların nasıl sonuçlanacağını gözler önüne sermektedir.

Yapılarımız adeta kaderine terk edilmiş durumdadır. Tasarımdan yapı üretim sürecine, yapı denetimine kadar kontrolsüzlük hakimdir. Malatya`daki çökme bize hatırlatmıştır ki kontrolsüzlük, denetimsizlik, yapı üretim süreçlerinde mühendislik hizmetinden yeteri kadar faydalanılmaması hem yapılarımızı hem de yurttaşlarımızın can güvenliğini tehdit etmektedir.

Ülkemizde tadilat işlerinin büyük çoğunluğu için ne proje hizmeti alınmaktadır ne de uygulaması şantiye şefi tarafından yönetilmektedir. Bu tarz işlerde proje hizmeti ve şantiye şefliği, yapı sahipleri tarafından ek masraf olarak görülerek can ve mal güvenliği dikkate alınmamaktadır. Sadece yapı sahipleri değil ilgili kamu kurumları ve yerel yönetimler de buna göz yumarak mühendislik hizmetlerinin önemini yok saymakta ve yaşanan acı tablolarda sorumluluk taşımaktadırlar.

Ne yazık ki oldukça yaygın olan bu tarz ruhsatsız, şantiye şefliği hizmeti almayan tadilatlar, imar aflarına uğrayan yapılar, kaçak yapılaşmalar yüzünden benzer olayların yaşanmasının kaçınılmaz olduğunu söylemek zorundayız.

Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planında bahsi geçen ve aslında şu anda tamamlanmış olması gereken yapı envanteri çalışmasının bir an önce yapılarak güvensiz yapıların tespit edilmesi acil ihtiyaçtır. Bu yapıların dönüştürülmesi ülkemizi yönetenlerin ve ilgili kurumların temel sorumlulukları arasında yer almaktadır.

Malatya`da yaşanan olayın bir son olması için kurumları daha dikkatli ve özenli olmaya davet ediyor, daha fazla geç olmadan uyarılarımızın ve önerilerimizin bir an önce dikkate alınmasını talep ediyoruz.

Olayda yaralanan yurttaşlarımıza geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz.

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu