METEOROLOJİMO: SICAK HAVA DALGALARI ÖLÜMCÜLDÜR. ÜLKEMİZDE ÖLÜMLER KAYIT DIŞIDIR

SICAK HAVA DALGALARI ÖLÜMCÜLDÜR. ÜLKEMİZDE  ÖLÜMLER KAYIT DIŞIDIR

Çok sıcak havada, havadaki yüksek nem vücuttan terin buharlaşmasını yavaşlatır. Terin buharlaşması canlılar için doğal bir soğuma mekanizmasıdır. Sıcak, nemli hava sadece bunaltıcı değil aynı zamanda insan sağlığı için tehlikelidir. Isı ile nemin bileşimi ölümlere sebep olabilir. ABD’de 1936-1975 yılları arasında 20,000 kişini hayatını sıcak hava dalgalarından dolayı kaybetmiştir. ABD’de klimanın yaygın bir şekilde kullanıldığı son yıllarda, yılda ortalama 175 kişi hayatını kaybetmektedir. 2003 Ağustosu’nda Fransa ve İspanya civarında sıcak hava dalgaları nedeniyle yaklaşık 35 bin kişi ölmüş. Bu nedenle gelişmiş ülkelerin “Sıcak Hava Dalgası Afet Müdahale Planı” vardır. Türkiye’de ise sıcak hava dalgalarının tetiklediği ölümlerle ilgili yeterli veri yok. Yani bu konu kayıt dışıdır.!

Özellikle, kıyılarımıza yazın hakim olan nemli ve sıcak havada, havanın bunaltılıcılığı ve dolayısı ile psikolojik, astım, beyin kanamaları ve kalp krizleri başta olmak üzere, özellikle, çocuk, yaşlı, hasta ve kilolu insanların bir çok sağlık probleminde ciddi artışlar olmaktadır. Küresel ısınma ile birlikte ülkemizde ısı dalgaları daha sık, daha uzun süreli ve şiddetli olabilecektir.

İnsanların hissettikleri hava sıcaklıkları 40.6°C ve daha yüksek olduğu günlerdeki hava şartları “Sıcak Hava Dalgası” olarak adlandırılır. Sıcak hava dalgasının en az iki gün süreceği belirlendiğinde, halka “Sıcak Hava Dalgası” ihbarları yapılması gerekir. Özellikle, yazın açık havada yapılan işlerde çalışanlar, yaşlı ve hastaların sağlığını korumak için Sıcak Hava Dalgası yaşanmasa da bunaltıcı gün ve saatlerin önceden belirlenmesi ve Hava Durumu Programları ile halka her gün duyurulması gerekir.

Öneriler:

• Özellikle, yazın açık havada çalışan işçiler, yaşlı ve hastaların sağlığını korumak için bunaltıcı gün ve saatlerin önceden belirlenmesi ve “Hava Durumu” programları ile halka her gün duyurulması gerekir. Gelişmiş ülkelerdeki gibi ülkemizde de gerektiğinde 2-aşamalı ve yerel Sıcak Hava Dalgası ihbarları (sırasıyla “Gözetleme ve Uyarı”) ile insanlarımız bilgilendirilme yoluna gidilebilmesi için gerekli organizasyon ve hazırlıklar bir an önce yapılmalıdır.
• Halkın medyadan aldığı bunaltıcılık ile ilgili bilgilerin ne anlama geldiği ve ne tür tedbirleri alması gerektiği ile birlikte ısı krampları- ısı bitkinlikler ve ısı çarpmalarında ilk yardım konusunda broşür ve benzeri yollar ile devlet tarafından sürekli olarak bilinçlendirilmesi gerekir.
• Yerel yönetimler, ısı dalgalarında sağlığı tehlikeye girebilecek olan yaşlı ve kimsesiz kişileri önceden belirleyerek günün tehlikeli zamanlarında onları klimalı büyük alış veriş merkezlerine taşımak için planlar yapmalı ve önlemler almalıdır.
• Kıyılarımıza hakim olan nemli hava, yüksek sıcaklıklarla birleşince, havanın bunaltılıcılığı artar ve bir çok sağlık probleminde artışlar olur. Isı dalgaları daha sık, uzun süreli ve şiddetli olacaktır.
• Özellikle, turistik bölgelerimize, gelişmiş ülkelerden gelen yaşlı turistlerin kendi ülkelerinde sürekli takip ettiği bu tür bilgileri de talep edeceği unutulmamalıdır.
• Ayrıca, Türkiye’de klima pazarı hızlı bir şekilde gelişmektedir. Türkiye’nin her şehrindeki klima ihtiyacı belirlenerek halkın doğru büyüklükteki klimayı satın alması sağlanmalıdır. Aksi takdirde, ekonomik kayıplar ile birlikte bunaltıcı günlerde bir anda ve çok fazla miktarda tüketilecek olan elektrik enerjisi, elektrik şebekelerinde önemli bir yüklenme problemine ve arızalara yol açacaktır.
• Yazın, özellikle bina dışında çalışanlar için hayati önem taşıyan, "bunaltıcılık" değerleri halka Modern Hava Durumu Programları ile bildirilmelidir. Sıcaklık ve neme göre, kafalardaki “Bu gün hangi saatte dışarı çıkayım?” gibi sorulara da cevap verilmeli. Astım, solunum, damar ve kalp vb. rahatsızlıkları olanlar da bilgilendirilmeli. “Bu gün nasıl giyineyim?”gibi sorular da yanıtlanmalıdır.

TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu