ENGELLİ YURTTAŞLARIMIZ İÇİN EŞİTLİKÇİ, ÖZGÜRLÜKÇÜ, ADİL, DEMOKRATİK VE YAŞANILABİLİR BİR DÜNYA İSTİYORUZ
TMMOB Yönetim Kurulu, 3 Aralık 2024 tarihinde Dünya Engelliler Günü dolayısıyla bir basın açıklaması yaptı.
ENGELLİ YURTTAŞLARIMIZ İÇİN
EŞİTLİKÇİ, ÖZGÜRLÜKÇÜ, ADİL, DEMOKRATİK VE YAŞANILABİLİR
BİR DÜNYA İSTİYORUZ
Ülkemizin de imzacısı olduğu Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesinde, insanlık ailesinin tüm mensuplarının doğuştan sahip oldukları hakların dünyada özgürlüğün, adaletin ve barışın temeli olduğunun altı çizilmiştir. İnsan hak ve özgürlüklerinin evrensel nitelikleri gereği, tüm insanlar gibi engelli bireylerin de bu haklardan herhangi bir ayrımcılığa uğramaksızın yararlanmalarının güvence altına alınması gereklidir.
Öznesinde insan olan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) ve bağlı meslek odaları da toplumu, her kesimiyle bir bütün olarak değerlendirmekte, yaşamın her alanının erişilebilir durumda olması, erişilebilirliğin sürdürülebilir kılınması ve her vatandaşın eşit yararının sağlanması ilkesiniyle hareket etmektedir.
TMMOB olarak tüm dezavantajlı yurttaşlarımız adına yaşanabilir bir dünya için çözüm bekliyoruz.
Engellilerin günlük hayatlarına destek olması beklenen ve çalışma yaşamını düzenleyen mevzuattaki ve denetimlerdeki eksiklikler ve yetersizliklerden dolayı engelli bireylerin yaşadığı sorunlar giderek artmaktadır.
Engelli yurttaşlarımız her geçen gün ağırlaşan hem ekonomik koşullarla hem yapısal kent sorunlarıyla yaşam mücadelesi vermektedirler. Kentlerimizin fiziki yapısından eğitime, sağlığa, ulaşıma ve çalışma yaşamına kadar tüm alanlar engelli yurttaşlarımız için aşılması giderek zorlaşan sorunlarıyla doludur. Mevcut sözleşmeler, yasa ve yönetmelikler engelli yurttaşlarımız lehine sonuçlar üretmekten uzak, yetersiz ve kâğıt üzerinde düzenlemeler olarak kalmakta, engelliler adeta yok sayılmaktadır.
Kentlerimizde sadece engelliler için değil, yaşlı, hasta, hamile, küçük çocuklu aile, çocuklar ve hemen hemen tüm bireyler için mekânsal engeller bulunmaktadır. Bu sebeplerle kentlerimizden başlayarak hayatı yaşanılabilir kılmanın yollarını aramak ve uygulamak zorundayız.
Engelli yurttaşlarımızın bir diğer sorunu olan istihdam sorunu ise çözüm bulunması gereken öncelikli sorunlarından biridir.
Yasa gereği kamu kurumlarında ve özel sektörde engelli bireylerin çalıştırılması zorunluluğuna dair oranların yetersiz kaldığı ve bu oranlara uyulmadığı açıktır. İşgücüne katılan engellilerin ise çok az bir bölümü eğitim aldıkları alanda istihdam olanağı bulabilmektedir ve engellilerin yarısından çoğu niteliksiz işlerde çalışmaktadır. Mevcut kotalar, her eğitim düzeyinden ve meslekten vasıflı engellileri de kesinlikle kapsayacak biçimde artırılarak bu sorunların engelli yurttaşlarımız lehine düzeltilmesi mümkündür. Kota uygulaması dışında da engelli istihdamına yönelik yatırımlar ve uygulamalar hayata geçirilmelidir. Çalışmak isteyen engellilerin başvurularının hiçbirinin karşılıksız kalmayacağı yeni çalışmalar yürütülmelidir.
Engellilere yönelik devlet kadrolarına geçişlerde eğitim aldıkları alanda istihdam kolaylığı sağlanarak teşvik edici uygulamalar hayata geçirilmelidir. Özellikle engelli yurttaşlarımızın çalışma hayatında işe gidiş-gelişlerinde yaşadıkları sorunlar devlet güvencesi altına alınarak kalıcı çözüm bulunmalı, çalışmak isteyen engelli yurttaşlarımızın bu sorunlar nedeniyle eve hapsolmalarının önüne geçilmelidir.
Eğitim ve sağlık hizmetlerine erişim ile meslek yaşamına katılmak gibi temel haklardan yoksun bırakılma, sosyal dışlanmışlık gibi daha birçok sorunla karşı karşıya bırakılan engelli bireylerin toplum içinde sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri toplumsal yaşamın her alanındaki ayrımcı uygulama ve düzenlemeyi kaldırmakla mümkündür. Engelli bireyler, haklarında başkaları tarafından karar verilen ve özellikle koruma ve yardım vurgusu ile anılmak yerine kendi yaşamları üzerinde yetki ve karar sahibi olan hak özneleri ve özerk bireyler olarak kabul edilmelidir.
Ülkemizin içinden geçmekte olduğu bu zor zamanlarda toplumun tüm kesimleri ile birlikte engelli yurttaşlarımızı önceleyerek acil taleplerinin giderilmesi, sağlık ve eğitim gibi temel ihtiyaçlarının eşitlikçi, özgürlükçü, adil ve demokratik bir anlayışı benimseyen kamucu bir yaklaşım ile karşılanması gerekmektedir.
Engelli mühendis, mimar ve şehir plancısı meslektaşlarımızın yaşanabilir bir hayat ve çalışma koşullarına kavuşması için sorunlarımıza çözüm istiyoruz.
TMMOB olarak, engelli yurttaşlarımızın ve meslektaşlarımızın sorunlarının çözümü için mücadele etmeye her zaman hazır olduğumuzu, yaşanmaz kılmak yerine yaşatmak, yaşamı ise her zaman daha onurlu kılmak için var gücümüzle çalışmaya devam edeceğimizi 3 Aralık Dünya Engelliler Günü vesilesiyle bir kez daha kamuoyuna saygıyla bildiririz.
TMMOB Yönetim Kurulu