PEYZAJMO: 17 AĞUSTOS 1999 | UNUTMADIK, UNUTMAYACAĞIZ

Çeyrek asır önce 17 Ağustos 1999`da merkez üssü Gölcük olan ve 7,4 büyüklüğündeki depremin acısı hala ilk günkü kadar tazeyken Şubat 2023`te yaşadığımız Kahramanmaraş ve Hatay merkezli depremler ile geçen bunca yılın ardından hala depreme hazırlıklı olmadığımızı görmemiz, deprem ülkesi olduğumuz gerçeğini hala idrak edemediğimizi göstermiştir. Yaşadığımız 17 Ağustos depreminde 18 bine yakın yurttaşımız yaşamını yitirirken binlerce insanımız yaralanmış, sakat kalmış, yaşamı alt üst olmuştur. Yerle bir olan on binlerce konut ve işyerinin ardından hayatın normale dönmesi çok uzun süre almıştır.

6 Şubat 2023 günü Kahramanmaraş ili, Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen iki büyük deprem, 20 Şubat 2023 günü Hatay`da meydana gelen depremler ve artçılarının meydana getirdiği hasar sonucu 11 ilimizi içine alan bir coğrafya içerisinde büyük yıkım yaşanmış, Büyük Marmara Depreminin üzerinden geçen 25 yılda deprem öncesi, sırası ve sonrasında uygulanması gereken afet planlarının, risk/afet yönetimi eksiklikleri konusunda hala yeterli mesafe kat açıkça görülmektedir.

Yaşadığımız ve yaşanması muhtemel tüm yıkıcı afetler, çevreye bütüncül bir bakışın gerekliliğini bir kez daha bizlere hatırlatmaktadır. Yapılı çevreyi bütüncül ve kapsamlı bir yaklaşımla ele alan peyzaj mastır planlarının, ve bu planlarla entegre işleyecek peyzaj tabanlı şehircilik stratejilerinin önemi açıktır.

Bir deprem ülkesi olduğumuz gerçeğini kabul ederek atılması gereken imar adımları, ne yazık ki her afet sonrası en çok ihtiyaç duyulan toplanma alanlarını, geniş açık ve yeşil alanları göz ardı edilerek atılmaktadır. Risk ve afet yönetiminin olmadığı; deprem sonrası tekrar yapılaşma sürecinde yerleşim alanlarının seçimlerinin bilimsel verilere göre değil, ranta göre yapılması ve deprem gibi afetler sonrası toplanma alanı olarak kullanılması gereken açık ve yeşil kamusal alanların, tarım arazilerinin, zeytinliklerin imara açılması, bunun açık bir göstergesidir. 

Afet yönetimleri bu şekilde plansız devam ettiği takdirde barınma sorununa çözüm bulunurken yakın gelecekte karşılaşacağımız iklim ve gıda krizlerine karşı hazırlıksız yakalanmamız mümkündür. Peyzaj Mimarlığı, tüm bu süreçleri ekolojik, ekonomik ve sosyolojik fayda açısından optimum düzeyde çözüme kavuşturacak mesleklerin başında gelmesine rağmen hala afet öncesi, sırası ve sonrası planlamalarda yeterince yer alamamaktadır.

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası olarak tüm bu bilgiler ışığında 17 Ağustos Depreminin yıl dönümünde; toplum yararı, sağlığı ve güvenliği için çalışmaya devam edeceğimizi, her türlü felakete karşı risk ve afet yönetiminin oluşturulma aşamasında yaşadığımız acıları yeniden yaşamamamız için elimizi taşın altına koymaktan hiçbir zaman çekinmeyeceğimizi, peyzaj tabanlı şehircilik anlayışının benimsenmesi için çalışmaya devam edeceğimizi kamuoyuna duyururuz. 

Yitirdiklerimizi ve 17 Ağustos`u unutmayacağız.

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası
16. Dönem Yönetim Kurulu