TMMOB AYDIN İKK AYDIN SEL FELAKETİ ÜZERİNE İNCELEMELERDE BULUNDU

08.11.2023

TMMOB Aydın İl Koordinasyon Kurulu Aydın ve çevresinde 5 Kasım 2023 gece geç saatlerinde başlayan ani sağanak yağış sonucu yaşanan felakete ilişkin yerinde incelemelerde bulunarak bulgularını kamuoyu ile paylaştı.

Aydın ve çevresinde  05.11.2023 tarihi gece geç saatlerinde başlayan ani sağanak yağış,Söke ilçesine bağlı Demirçay ve Kisir köyleri başta olmak üzere bazı yerleşim yerlerinde can ve mal kaybına neden olmuştur. Afad yetkililerinden yerinde aldığımız bilgilere göre afet sonucunda 3 yurttaşımız yaşamını yitirmiş bir yurttaşımızın da arama çalışmaları halen devam etmektedir.

Demirçay köyünde yerinde yaptığımız gözlem ve incelemelerin sonuçları aşağıdaki sunulmaktadır.
1-Demirçay köyünün bulunduğu bölgede ana yerleşim merkezinin topografik eğimi, yer yer %30 ve üzerin dedir. 1/25000 ölçekli topografik harita üzerinde yapılan çalışmada, Su bölüm çizgisi ile sınırlanan yağış alanının yaklaşık 1 km2 olduğu belirlenmiştir.
2-Köy yerleşim merkezinde konutların büyük çoğunluğunun yamaçlarda olması, daha büyük can ve mal kayıplarını önlemiştir.
3-Harita üzerinde yapılan çalışmada,bölgenin drenaj sisteminin,B-D yönünde geliştiği belirlenmiştir.
4-Gece saat 02.00 sularında bölgeye   59 kg/m2 ani yağışın düşmesi ile birlikte,köyün düşük kotlarına doğru yüzeysel akış gelişmiş,ani feyezan, köyün bu bölümünde afete neden olmuştur.
5-Gerek harita üzerinde yapılan çalışmalardan elde edilen veriler, gerekse sahada yapılan gözlemlerde, yerleşim merkezinin seyrek olduğu düşük kotlarda,dere geçişlerinin son derece sağlıksız olduğu, gelişigüzel yerleştirilen "büz"lerin taşkın debisini karşılayamadığı ve dere yatağında yeterli bakım ve ıslah çalışmalarının gerçekleştirilmediği ayrıca, düşük kotlarda suyun doğal akışını engelleyecek ölçüde yatağın üstünün kapatıldığı gözlenmiştir. 
6-Küresel iklim değişikliğinin bir sonucu olarak yağış rejiminin Demirçay köyünde meydana getirdiği doğa kaynaklı bu afetin, Aydın ve çevre illerin tamamında sık sık  gözlenmesi kaçınılmazdır.
7-Tmmob Aydın ikk olarak yetkilileri köy yerleşim alanları dahil olmak üzere yerleşim alanı planlamalarını ivedi olarak gözden geçirmeye davet ediyoruz.
Sonuç olarak, mevcut dere yatakları uzun yıllar  taşkın riskleri göz önüne alınarak DSİ tarafından önerilen tip kesitler ve önlemler doğrultusunda rehabilite edilmeli, dere yataklarının akış rejimi korunmalı ve bu alanlar mutlaka yapılaşma dışı bırakılmalıdır
Yaşamını yitiren yurttaşlarımıza rahmet,bölgede çalışan AFAD ve jandarma ekiplerine kolaylıklar diliyoruz.

TMMOB Aydın İl Koordinasyon Kurulu