TMMOB MARDİN İKK: İLÇEMİZİ KORUMAK İÇİN HALKIMIZIN VE DEMOKRATİK KİTLE ÖRGÜTLERİNİN MESLEK ODALARIMIZ İLE HAREKET ETMELERİNİ İSTİYORUZ

Basına ve Kamuoyuna..

Son günlerde İl Koordinasyon Kurulumuza bağlı Odalarımıza gelen Artuklu İlçesine bağlı mahallelerdeki köy ve mezraların yerleşik alanı ve civarı ile ilgili sorular ve şikâyetler üzerine böyle bir açıklama yapma gereği duyduk.

3194 sayılı İmar Kanunu'nun 8. maddesinin (ğ) bendinde; "Büyükşehir belediyesi sınırının il sınırı olması nedeniyle mahalleye dönüşen yerlerdeki uygulamalar, büyükşehir belediye meclisince aksine bir karar alınmadıkça, uygulama imar planı yapılıncaya kadar 27. madde hükümlerine göre yürütülür.” denilmektedir. Kanunun 27. maddesinin 3 ve 4. fıkralarında; "Kırsal yerleşik alanı ve civarı sınırları; belediye sınırı il sınırı olan yerlerde ilçe belediye meclisinin teklifi üzerine büyükşehir belediye meclisi kararıyla belirlenir denilmektedir. 7. Fıkrasında ise “İhtiyaç duyulması hâlinde mevcut köy yerleşik alan sınırları il genel meclislerince yeniden belirlenebilir." ükümleri yer almaktadır.

11 Temmuz 2021 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanan "Plansız Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 43. maddesinde bahsi geçen "ilgili idarelerce birisi harita mühendisi olmak üzere en az üç teknik personelden oluşan bir komisyon" hükmü uyarınca ilçe belediyesince kurulacak komisyon tarafından yapılır.

Aynı yönetmeliğin 43. Maddesinde, tespit edilen köy ve mezraların yerleşik alanı ve kırsal yerleşik alan sınırı yerleşimin mülkiyet dokusu, morfolojisi ve doğal eşikleri dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir. Tespite ilişkin 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınır denilmektedir.

İmar Kanununun 27. maddesinin 7. fıkrasından yer alan "... mevcut köy yerleşik alan sınırları il genel meclislerince yeniden belirlenebilir." ifadesi uyarınca yeniden belirleme işleminin il genel meclislerince yapılabileceği, il genel meclisi bulunmayan Mardin gibi büyükşehir illerince önceden tespit edilmiş köy yerleşik alanlarının mevcut hallerini kırsal yerleşik alan olarak koruyacağı ve yeniden belirleme yoluna gidilemeyeceği değerlendirilmektedir.

Artuklu ilçesine bağlı mahallelerde yapılması düşünülen köy ve mezraların yerleşik alanı ve civarı ilgili işlemlerde yukarıda belirtilen 3194 Sayılı İmar Kanunu, Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu hükümlerinin dikkate alınması gerekmektedir. İlçe belediyesi bünyesinde kurulacak olan komisyonda en az üç teknik personelden birinin harita mühendisi olması zorunluluğu bulunmaktadır. Tespit çalışmalarında 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler için tarım müdürlüklerinden kurum görüşü alınmalıdır. Tarımsal açıdan korunması gereken ve biyoçeşitlilik açısında zengin Zınnar gibi yerlerde köy ve mezraların yerleşik alanı tespitinde bölgenin ekolojik bütünlüğü dikkate alınmalıdır.

3194 Sayılı İmar Kanunu, Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu hükümlerini dikkate alınmadan ilgili idarelerin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yerel halkın ve meslek odalarımızın yargı yolunun açık olduğunu hatırlat isteriz. İmar rantları nedeniyle ekolojik ve kültürel değeri tehdit altında olan Artuklu ilçemizi korumak için halkımızın ve demokratik kitle örgütlerinin kanun ve yönetmeliklerin hükümleri dışında yapılacak işlemlere karşı meslek odalarımız ile hareket etmelerini istiyoruz.

TMMOB Mardin İl Koordinasyon Kurulu