KMO: İSTANBUL’U BÜYÜK BİR SUSUZLUK BEKLİYOR

Kurak geçen 2019 yılı sonrası Büyük Melen Su Temini Projesinde Melen Barajı gövdesinde derin çatlakların oluşması nedeniyle barajda suyun depolanamaması sonucu ortaya çıkan susuzluk tehlikesi sonrası İstanbul kenti bu kez de Kanal İstanbul Pojesi nedeniyle büyük bir susuzluk tehdidi ile karşı karşıya kalmıştır. İstanbul Belediyesi Su fiyatlarında indirime giderken "suyu İstanbul`a biz getirmeseydik bu gerçekleşmezdi " diyen AKP Hali hazırda on yedi yıl içerisinde İstanbul`un kullandığı suyun yaklaşık üçte birini temin etmekle övünürken kurak geçen bir yılın ardından İstanbul`u kaderi ile baş başa bırakmış ve bu da yetmezmiş gibi Kanal İstanbul Projesi ile de ileriki yıllarda susuzluğa mahkum etmiştir.

2000 yılında ihale edilen Büyük Melen İçmesuyu Temini Projesi yıllar önce bitirilmesi gerekirken hala tamamlanamamıştır. Bu gün İstanbul`un günlük ortalama su tüketimi yaklaşık 3 milyon m3` tür. Bu üç milyon m3 suyun 734 bin m3 ‘ü birinci aşaması tamamlanan Melen Projesinin 1. Aşamasından temin edilmektedir. 397 bin m3` ü ise Yeşilçay Sistemi üzerinden İstanbul`a verilmektedir. İstanbul`un tükettiği yaklaşık 2 milyon m3 su ise İstanbul`un eski su kaynaklarından temin edilmektedir. Bu gün itibari ile İstanbul`un mevcut su kaynaklarının doluluk oranı % 38` lere düşmüştür. 2004 yılında ihale edilmesi gerekli Melen Barajının ihalesi 2012 yılında sekiz yıl gecikmeli yapılmış ve baraj bitmiş olmasına rağmen gövdesindeki derin çatlaklar nedeniyle su tutması imkansız hale gelmiştir.  AKP` nin deyişiyle 2071, gerçekte ise 2040 yılına kadar İstanbul`un su problemini çözmesi gereken Büyük Melen İçmesuyu Projesinin başarısızlığa uğraması nedeniyle kurak geçen her mevsim sonrası İstanbul her an ciddi bir su sorunu ile karşı karşıyadır. Hızla artan nüfus ve şehirleşmenin etkisiyle günlük su ihtiyacı sürekli artan İstanbul; su tutacağı belli olmayan Melen Barajı nedeniyle bundan böyle büyük bir susuzluk tehlikesi altındadır. Kurak geçen her mevsim, artan kentleşme ve nüfus, İstanbul için su açısından artık büyük bir tehdittir.

Bütün bu tehditler yetmezmiş gibi İstanbul şimdi de Kanal İstanbul Projesi nedeniyle büyük bir tehdit altındadır. Bilindiği üzere Kuzey İstanbul Su kaynakları açısından zengin bir bölgedir. Daha önce Üçüncü Köprü, İstanbul Havaalanı ve çevre yolları nedeniyle bu su kaynakları zaten tahrip edilmişti. Şimdi de Kanal İstanbul Projesi nedeniyle Terkos (Durusu) Gölü, Sazlıdere ve Büyük Çekmece Barajlarının yok olma olasılığı ortaya çıkmıştır. İstanbul Su kaynaklarının yaklaşık % 28` ini oluşturan bu üç kaynağın yok olabileceği görüşü DSİ` nin Kanal İstanbul Projesi ilk raporunda büyük bir olasılık olarak değerlendirilmişti.

Görünürde İstanbul`un başka içmesuyu kaynakları yoktur. Kuzey İstanbul`daki bu kaynakların yok olması sonucu Melen Barajı yeniden yapılıp su tutsa bile ileriki yıllarda İstanbul`un su gereksinimini karşılayamayacaktır. Yani bu durumda Büyük İstanbul Master Su Planı geçersiz hale gelecektir. Kanal İstanbul`un kuzeyini bir adaya çevirecek ve kanalın iki yakasında oluşacak uydu kentler Master Plandaki nüfus ve su talep projeksiyonlarını tamamen boşa çıkaracaktır. Kanal İstanbul Projesi sonrasına dönük İstanbul`un su ihtiyacı ile ilgili bir Master Plan çalışması yoktur. Yoksa, Sakarya nehrinin ağır metal taşıyan suyuna ya da çok pahalı olan arıtılacak deniz suyuna mı başvurulacaktır?

Dr. Ali UĞURLU
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı