JMO: ALTYAPI SORUNLARI ÇÖZÜLMEYEN ESKİŞEHİR-İSTANBUL HIZLI TRENİNİN DEVREYE ALINMASI CİNAYETTİR

Eskişehir-İstanbul arasında Hızlı tren hattının altyapı sorunları çözümlenmeden,  hızı 320 km/saat olan hızlı tren setlerinin devreye alınması seçim yatırımı söylemi değilse, bir cinayettir.

Son günlerde basın ve yayın organlarında da yer alan, TCDD Genel Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada; "Alman Siemens firmasından temin edilen ve test sürüşleri tamamlanan turkuaz renkli yeni Çok Yüksek Hızlı tren setlerinden ilkinin 23 Mayıs 2015 tarihinde Ankara-Konya YHT hattında hizmete girdiği" açıklaması yapılmıştır.

Yapılan açıklamada; "bu trenlerin ileri teknoloji ürünü, çok güvenli ve konforlu olduğu belirtilmesine rağmen, tren yolu altyapısının 320km/saat hıza servis verecek nitelikte olup olmadığı yönünde herhangi bir değerlendirmenin yapılmadığı görülmektedir.

Şu anda Ankara- Eskişehir-İstanbul hattı üzerinde Çok Yüksek olmasa da Yüksek Hızlı Tren seferleri yapılmaktadır. Ancak bu güzergahın 2 ayrı bölümü; Karaköy-Ahmetpınar-Bilecik arasındaki 8 km`lik yer ile Alifuat Paşa-Arifiye arasında kalan bölüm jeolojik açıdan önemli riskler içermektedir. Yüksek Hızlı Trenin hızı, bu hatlar ve yakınlarında 40 km/s olarak gerçekleşmektedir.
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası olarak; hızlı tren güzergahında tren hızlarının 40km/saate düştüğü Karaköy-Ahmetpınar-Bilecik bölümlerde incelemelerde bulunulmuştur. Yapılan incelemelerde hattın geçki güzergahı üzerinde proje aşamasında yapılması gereken jeoloji-jeoteknik araştırmaların istenilen nitelik ve düzeyde gerçekleştirilmediği, etütlerin yapımı sırasında gerekli özenin gösterilmemesi nedeniyle  gerek 29 Mart 2011 tarih ve  27889 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararı gerekse Sayıştay raporlarından da  anlaşılacağı üzere önemli oranda keşif artışlarına ve kamusal kaynaklarının heba edilmesine neden olduğu tespit edilmiştir.
TCDD`nin bu hattın yapımı ve hizmete sokulması süreçlerinde siyasi rant beklentileri ile  hattın bir an önce hizmete açılması hevesleri Kuzey Anadolu Fayı gibi aktif fay bölgesi içerisinde yer alan ve güzergah boyunca heyelanlı sahalar içerisinde geçirilen hattın projelendirme aşamasında jeolojik ve jeoteknik etütler ile diğer alt yapı çalışmalarını içeren ihalelerde gerekli özenin göstermediği belirlenmiştir.

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası olarak TCDD sorumlularından öncelikli olarak aşağıdaki soruları cevaplandırmalarını istemekteyiz.

1. Yüksek Hızlı Tren hattının Bozüyük-Bilecik bölümünü içine alan ve Karaköy – Ahmetpınar heyelan bölgesinin de içerisinde yer aldığı kesimlerinin jeolojik ve jeoteknik etüt ihalesi hangi tarihte yapılmıştır?
2. Bu ihaleyi hangi firma almıştır?
3. Bozüyük-Bilecik hattının jeolojik ve jeoteknik etüt ihalesinin teknik ve idari şartnameleri neler içermektedir? Şartnamede yazılan kurallara uyulmuş mudur?
4. Etütlerde gerekli sayıda sondaj yapılmış mıdır? Bu sondajları kimler denetlemiş ve nasıl yorumlamıştır?
5. Etütlerde gerekli sayıda laboratuvar deneyi yapılmış mıdır?
6. Güzergah hattının jeoloji haritası ve kesitleri nerededir?
7. Etütler ne kadar süre içinde tamamlanmıştır? Bu sürede bu etüdün bitirilerek sonuçlandırılması normal midır?
8. Hızlı Tren Yolu güzergahını kimler belirlemiştir? Sorumlular kimlerdir? Bu belirlemede hangi kriterler kullanılmıştır?
9. Şu anda hat değiştirmeden dolayı oluşan maliyet artışı nedir?
10. Bu hatta kullanılan ve şu anda Ahmetpınar Köyünün yaklaşık 250 m altında gömülü olarak bulunan Tünel Açma Makinesi (TBM) seçiminde hangi kriterler kullanılmıştır? Bu kriterler için veriler nereden ve nasıl toplanmıştır?
11. Bu hatta yapılan jeolojik ve jeoteknik etüt raporlarının incelenmek amacıyla kamu oyu ile paylaşmanız mümkün müdür?

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası olarak; Karayolu, havalimanı, tren yolu güzergahları, tüneller ve viyadükler gibi büyük mühendislik yatırımlarda  Jeoloji ve Jeoteknik çalışmanın göz ardı edilmesinin veya istenen nitelikte gerçekleştirilmemesinin hızlı tren hattında olduğu gibi önemli miktarda kamusal kaynağın heba edilmesine neden olmaktadır.

Hızlı tren hattında yaşanan sorunlar çözülmeden seçimlere 10 gün kala Çok Hızlı Tren setleri getirerek güvenli olmayan hatlar üzerinde çalıştırılması "Eskişehir-Ankara arasını 40 dakika, Eskişehir-İstanbul arasını 55 dakikaya inecek" gibi laflarla alt yapısı güvenli olmayan hatlarda hızlı tren çalıştırmanın riski bilinmelidir.

Bilimi ve mühendisliği dışlayarak yapılan işlerin sonucu; her zaman acı ve facialarla sonuçlandığı bilinmelidir.

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası olarak bir kez daha ifade ediyoruz; .

Belediyeler, TCDD, Karayolları Genel Müdürlüğü başta olmak üzere yatırımcı kuruluşların bünyelerinde jeoloji-jeoteknik idari birimleri oluşturulmalı, var olanlarda ise personel sayısı ve niteliği güçlendirilerek her türlü altyapı ve üst yapının yerseçimi ve güzergah etütlerinin inceleme, planlama, yapım, izleme, kontrol ve denetim hizmetleri yürütülmeli, öngörülebilecek jeolojik-jeoteknik gerekçelerle ülke kaynaklarının gereksiz bir şekilde harcanmasına ve talanına dur denmelidir. 
Saygılarımızla.

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu